Để có một bữa ăn ngon thì không thể thiếu các loại gia vị nêm nếm. Hãy cùng Ẩm thực ba miền điểm qua Top 10 gia vị đặc trưng miền Bắc thường dùng nhất 2025 trong bài viết dưới đây nhé!
1. Tầm quan trọng của gia vị trong các món ăn
Gia vị là những thành phần không thể thiếu trong ẩm thực, sự đóng góp của gia vị tạo nên “bức tranh ẩm thực” đa màu sắc. Theo định nghĩa của các nhà khoa học và sinh học, thì gia vị là những loại thực phẩm, rau thơm hoặc các hợp chất hóa học cho thêm vào món ăn. Gia vị làm cho thức ăn có mùi vị đặc trưng, có màu sắc hấp dẫn, cảm giác ngon miệng hơn, kích thích hệ tiêu hóa của người ăn khiến thực phẩm dễ tiêu hóa, đồng thời có thể chế biến theo nguyên lý của Đông y (thực phẩm hàn, nhiệt) hay nguyên lý âm dương với những thực phẩm đặc biệt.
Sử dụng gia vị trong ẩm thực
Có nhiều loại gia vị như: các loại mắm, muối ăn (tạo vị mặn); Ở, hạt tiêu, gừng, tỏi, sả,…(tạo vị cay và mùi đặc trưng), các loại rau thơm như rau răm, húng, thìa là, nghệ,… được ăn sống hoặc cho vào thực phẩm khi tẩm ướp, chế biến. Mỗi loại gia vị, có thể chế biến với liều lượng, gia giảm khác nhau, thậm chí bí quyết khác nhau phù hợp với từng món ăn nó phản ánh sự khéo léo, sự tinh tế của một nghệ thuật ẩm thực với người đầu bếp.
Vai trò của gia vị: Các loại gia vị rất quan trọng để nêm, định vị món ăn hiệu quả, làm gia tăng hương vị, mùi vị, màu sắc hấp dẫn kích thích tiêu hóa, làm món ăn thêm sinh động, hấp dẫn người thưởng thức. Một số gia vị còn được sử dụng với mục đích chế biến món ăn theo nguyên lý Đông y tương sinh và tương khắc (món ăn gây lạnh bụng, hàn đi kèm với gia vị cay, nóng). Việc phối trộn gia vị (liều lượng, tỷ lệ, loại gia vị) gắn với kinh nghiệm, trình độ ẩm thực của người nội trợ, thường không có một công thức chung cho tất cả các món ăn. Mỗi món ăn có một hoặc vài loại gia vị đặc trưng (một số loại thịt đi kèm với mắm tôm, ớt, củ riềng, củ sả, rau húng chó; canh cá nấu phải có thìa là; thịt gà luộc phải chấm muối chanh và lá chanh; trứng vịt lộn ăn kèm gừng thái lát và rau răm,…).
Xem thêm: 3 cách nấu phở miền Bắc đúng vị truyền thống 2025
2. Top 10 gia vị đặc trưng miền Bắc thường dùng nhất 2025
Đặc trưng của ẩm thực miền Bắc là món ăn có vị vừa phải, thanh đạm, nhẹ nhàng nhưng lại có màu sắc sặc sỡ, không đậm các vị cay, ngọt, béo mà chủ yếu sử dụng nước mắm loãng và mắm tôm để làm gia vị đi kèm.Nếu như ẩm thực miền Trung mang đậm nét bản sắc của một vùng đất đầy nắng gió, miền Nam là sự hòa trộn của nền ẩm thực khác nhau thì ẩm thực miền Bắc lại in đậm cốt cách của một nền văn hóa lâu đời.
Vì lẽ đó mà từ món ăn đến cái mặc của người miền Bắc đều được sàng lọc và trở thành chuẩn mực không dễ gì thay đổi. Hà Nội được xem là nơi hội tụ đầy đủ các tinh hoa của ẩm thực miền Bắc với những món ăn ngon trứ danh như phở, bún chả, bún ốc, bún thang, xôi cốm vòng, bánh cuốn Thanh trì,… cùng nhiều gia vị đặc sắc như tinh dầu cà cuống, mắm tôm, rau húng Láng.
mon an mien bac
Món ăn miền Bắc không đậm các vị cay, ngọt, béo và sử dụng mắm tôm làm gia vị
Ẩm thực miền Bắc cũng chú trọng đến việc sử dụng gia vị như miền Trung và Nam bộ nhưng cách nêm nếm lại có những nét độc đáo riêng. Món ăn của người Bắc có vị thanh tao, không nồng gắt, không quá cay và thường đề cao độ tươi ngon tự nhiên của từng thực phẩm. Cách chế biến món ăn và gia vị cũng rất tinh tế, nước dùng của phở, bún thang phải là thứ nước được hầm từ xương với lửa riu riu, luôn tay hớt bọt lúc sôi để nước được trong vắt, thoảng màu hơi vàng và ngọt lịm đầu lưỡi.
Các loại gia vị được sử dụng nhiều trong các món ăn miền Bắc là chanh, dấm, sấu, tiêu, ớt, gừng, hành, tỏi, nước mắm pha loãng và mắm tôm. Một đặc điểm chung có thể thấy rõ trong các món ăn của người miền Bắc đó là ít ngọt, ít cay và dậy mùi thơm đặc trưng trong khi chế biến.
pho ha noi
Phở Hà Nội, món ăn nổi tiếng thế giới
Trong những dịp lễ tết sự khéo léo và tinh tế trong các món ăn miền Bắc càng được thể hiện rõ nét hơn thông qua hình ảnh “mâm cao cỗ đầy” tức là mỗi mâm phải đủ “bốn bát 6 đĩa” được chế biến cầu kỳ, bắt mắt và rất ngon miệng. Một đặc trưng rất Bắc bộ nữa chính là những món quà bánh, không phải là món ăn để no nhưng những thức quà bánh dân dã mộc mạc như bán cốm, bánh cam hay các loại mứt làm từ sấu,…lại đem lại cho người ta nhiều sự háo hức, lưu giữ những kỷ niệm đẹp đẽ trong tuổi thơ của mỗi người dân xứ Bắc.
nem cua be
Nem cua bể, món ngon nổi tiếng có xuất xứ từ miền Bắc
Trong ăn uống, cách ứng xử của người miền Bắc cũng rất tinh tế và nhẹ nhàng thể hiện qua những câu tục ngữ như “Ăn trông nồi, ngồi trông hướng”,“lời chào cao hơn mâm cỗ”, “Một miếng giữa làng bằng một sàng xó bếp”. Vì vậy mà khi ăn uống bao giờ người lớn tuổi và những người được tôn trọng cũng được mời ăn trước hay khi ăn Ẩm thực miền Bắc nên gắp những miếng ngon nhất trước cho người khác. Người miền Bắc ưa được gắp và được mời chào vồn vã, do đó trong ăn uống cũng rất khó mời được họ ăn mà phải rất khéo léo và tế nhị.
Xe,m thêm: Cách nấu sườn xào chua ngọt miền Bắc đúng chuẩn 2025
Trên đây Ẩm thực ba miền đã giới thiệu gia vị đặc trưng miền bắc. Comment ngay ý kiến của bạn phía dưới nhé!